1 ， Iýmit bölejikleriniň ululygyny kesgitlemek usuly
Iýmit bölejikleriniň ululygy iýmit çig malynyň, iýmit goşundylarynyň we iýmit önümleriniň galyňlygyny aňladýar. Häzirki wagtda degişli milli standart "Iýmit üweýji bölejikleriň ululygyny kesgitlemek üçin iki gatly elek eriş usuly" (GB / T5917.1-2008). Synag prosedurasy, Amerikan Oba Inersenerleri Jemgyýeti tarapyndan berlen synag usulyna meňzeýär. Iýmitiň eziji intensiwligine görä, ezmek iki görnüşe bölünip bilner: gödek ezmek we inçe ezmek. Adatça, bölejikleriň göwrümi gödek ezmek üçin 1000 mk-dan uly, inçe ezmek üçin bölejikleriň ululygy 600 μm-dan az.
2 ， Iýmitlendirmek prosesi
Köplenç ulanylýan iýmit fabriklerinde çekiç degirmenleri we deprek degirmenleri bar. Ulanylanda, eziji önüm, energiýa sarp ediş we iýmit görnüşine görä saýlanmalydyr. Çeňňek fabrigi bilen deňeşdirilende, deprek fabrigi bölejikleriň birmeňzeş ululygyna, has kyn işlemegine we maşynyň bahasynyň has ýokary bolmagyna eýe. Hammer degirmenleri däne çyglylygyny ýitirýär, şowhunly we ezilende bölejikleriň ululygy az, ýöne gurnamabahasybolup bilerýarysydeprek degirmeni.
Adatça iýmit fabrikleri diňe bir görnüşli pulwerizator, çekiç degirmeni ýa-da deprek fabrigini gurýarlar. Soňky gözlegler köp basgançakly birleşmäniň bölejikleriň ululygynyň birmeňzeşligini ýokarlandyryp we energiýa sarp edilişini azaldyp biljekdigini görkezdi. Köp basgançakly ezmek, çekiç degirmeni bilen, soň bolsa deprek degirmeni bilen ezmegi aňladýar. Şeýle-de bolsa, degişli maglumatlar gaty az we has köp gözleg we deňeşdirme zerur.
3 Part Bölejikleriň ululygynyň däne iýmitiniň energiýa we iýmit siňdirişine täsiri
Köp gözlegler däneli bölejikleriň optimal ululygyna we bölejikleriň ululygynyň energiýa we ýokumly maddalara siňmegine täsirine baha berdi. Iň amatly bölejik ölçeg maslahat beriş edebiýatynyň köpüsi 20-nji asyrda ýüze çykypdyr we ortaça 485-600 mμ bölejikli iýmit energiýanyň we ýokumly maddalaryň siňdirilişini gowulaşdyryp, doňuz ösmegine kömek edip biler diýip hasaplanýar.
Köp sanly gözlegler dänäniň ezilen bölejikleriniň ululygyny azaltmagyň energiýanyň siňdirilişini gowulandyrýandygyny görkezdi. Bugdaýyň däne ululygyny 920 mkm-dan 580 mk-a çenli peseltmek krahmalyň ATTD-ni artdyryp biler, ýöne GE-iň ATTD bahasyna täsir etmeýär. 400μm arpa dietasy bilen iýmitlenýän GE, DM we CP doňuzlarynyň ATTD 700μm dietadan has ýokarydy. Mekgejöweniň bölejikleriniň ululygy 500μm-den 332μm-e çenli azalanda, fitat fosforyň zaýalanma derejesi hem ýokarlandy. Mekgejöweniň däne ululygy 1200 μm-dan 400 μm-a çenli azalanda, DM, N we GE-iň ATTD 5% ýokarlandy, 7%, we7 degişlilikde%, ýylmaýjy görnüşi energiýa we ýokumly iýmit siňdirişine täsir edip biler. Mekgejöweniň däne ululygy 865 mkm-dan 339 mk-a çenli azalanda, krahmal, GE, ME we DE derejeleriniň ATTD-ni ýokarlandyrdy, ýöne P we AA-nyň SID-iň içege siňdirişine täsir etmedi. Mekgejöweniň däne ululygy 1500μm-den 641μm-e çenli azalanda, DM, N we GE-iň ATTD-i artdyrylyp bilner. Doňuzlarda 308 μm DDGS iýmitlenýän ATTD we ME derejeleri, 818 μm DDGS doňuzlaryndan has ýokarydy, ýöne bölejikleriň ululygy N we P ATTD-ä täsir etmedi Bu maglumatlar DM, N we ATTD-leriň ATTD-sini görkezýär. Mekgejöwen dänesiniň ululygy 500 μm azalanda GE gowulaşyp biler. Umuman, mekgejöweniň ýa-da mekgejöweniň bölejikleriniň ululygy fosforyň siňdirilmegine täsir etmeýär. Noýba iýmitiniň ezýän bölejikleriniň ululygyny azaltmak hem energiýanyň siňdirilişini gowulaşdyryp biler. Lupiniň bölejikleriniň ululygy 1304 mkm-dan 567 mk-a çenli azalanda, GE we CP-iň ATTD we AA-nyň SID-i hem çyzykly ýokarlandy. Şonuň ýaly-da, gyzyl nohutyň bölejikleriniň ululygyny azaltmak krahmalyň we energiýanyň siňdirilişini hem artdyryp biler. Soýa naharynyň bölejikleriniň ululygy 949 mkm-dan 185 mμ-a çenli azalanda, zerur we zerur däl AA-nyň ortaça SID-e täsir etmedi, ýöne izolýusin, metionin, fenilalanin we valiniň SID-i çyzykly ýokarlandyrdy. Authorsazyjylar optimal AA, energiýa siňdirilmegi üçin 600 mkm soýa naharyny teklip etdiler. Synaglaryň köpüsinde bölejikleriň ululygyny azaltmak DE we ME derejesini ýokarlandyryp biler, bu krahmal siňdirilişiniň gowulaşmagy bilen baglanyşykly bolup biler. Az mukdarda krahmal düzümi we süýümi köp bolan berhizler üçin, iýmitiň bölejikleriniň ululygyny azaltmak DE we ME derejesini ýokarlandyrýar, bu iýmit siňdirişiniň ýapyşygyny azaltmak we energiýa maddalarynyň siňdirilişini gowulandyrmak bilen baglanyşykly bolup biler.
4 Feed Iýmit bölejikleriniň ululygynyň doňuzlarda aşgazan ýarasynyň patogenezine täsiri
doňuz aşgazany mäz we bez däl sebitlere bölünýär. Bezeg däl ýer, aşgazan ýarasynyň köp ýüze çykýan ýeridir, sebäbi mäziň aşgazan mukozasy goraýjy täsir edýär. Iýmit bölejikleriniň ululygynyň peselmegi aşgazan ýarasynyň sebäplerinden biridir we önümçilik görnüşi, önümçiligiň dykyzlygy we ýaşaýyş görnüşi doňuzlarda aşgazan ýarasyna sebäp bolup biler. Mysal üçin, mekgejöwen dänesiniň ululygynyň 1200 mkm-dan 400 mk-a, 865 mk-dan 339 mk-a çenli azalmagy doňuzlarda aşgazan ýarasynyň köpelmegine sebäp bolup biler. 400 mk mekgejöwen dänesiniň bölejikleri bilen iýmitlenýän doňuzlarda aşgazan ýarasynyň ýüze çykmagy, şol bir däne ululygyndaky poroşokdan has ýokarydy. Pelletleriň ulanylmagy doňuzlarda aşgazan ýarasynyň köpelmegine sebäp boldy. Doňuzlaryň inçe bölejikleri alanyndan 7 gün soň, aşgazan ýarasynyň alamatlaryny döredendigini çaklasak, 7 günüň dowamynda gödek bölejikleri iýmitlendirmek hem aşgazan ýarasynyň alamatlaryny ýeňilleşdirýär. Doňuzlar aşgazan ýarasyndan soň Helicobacter ýokançlygyna sezewar bolýarlar. Iýmit we poroşok iýmleri bilen deňeşdirilende, doňuzlara inçe ezilen berhizler ýa-da bölejikler iýmitlenende aşgazanda hloridiň bölünip çykmagy ýokarlandy. Hloridiň köpelmegi, Helicobacter-iň köpelmegine kömek eder, netijede aşgazanda pH peselýär.Iýmit bölejikleriniň ululygynyň doňuzlaryň ösüşine we öndürijiligine täsiri
5 Feed Iýmit bölejikleriniň ululygynyň doňuzlaryň ösüşine we önümçiligine täsiri
Dänäniň ululygyny azaltmak iýmit siňdiriş fermentleriniň hereket meýdanyny artdyryp, energiýa we ýokumly iýmit siňdirişini gowulandyryp biler. Şeýle-de bolsa, siňdirilişiň bu ýokarlanmagy ösüşiň gowulaşmagyna terjime edilmeýär, sebäbi doňuzlar iýmit siňdiriş ýetmezçiliginiň öwezini dolmak we ahyrky netijede zerur energiýany almak üçin iýmit iýmitini artdyrar. Edebiýatda süýtden aýrylan doňuz we semiz doňuzlaryň rasionynda bugdaýyň iň amatly bölejikleriniň degişlilikde 600 μm we 1300 μm bolandygy habar berilýär.
Bugdaýyň däne ululygy 1200μm-den 980μm-a çenli azalanda, iýmitiň kabul edilmegi artyp bilerdi, ýöne iýmitiň netijeliligi hiç hili täsir etmedi. Şonuň ýaly-da, bugdaýyň däne ululygy 1300 mkm-dan 600 mk-a çenli azalanda, 93-114 kg semiz doňuzlaryň iýmit netijeliligi gowulaşyp bilerdi, ýöne 67-93 kg semiz doňuzlara täsir etmedi. Mekgejöwen dänesiniň her 100 μm azalmagy üçin ösýän doňuzlaryň G: F 1,3% ýokarlandy. Mekgejöwen dänesiniň ululygy 800 μm-dan 400 μm-a çenli azalanda, doňuzlaryň G: F 7% ýokarlandy. Dürli däneler bölejikleriň ululygyny azaltmak täsirine eýe, şol bir bölejik ululygy we bölejikleriň ululygyny azaltmak aralygyndaky mekgejöwen ýa-da mekgejöwen, doňuzlar mekgejöweni gowy görýärler. Mekgejöweniň däne ululygy 1000μm-den 400μm-e çenli azalanda, doňuzlaryň ADFI azaldy we G: F ýokarlandy. Bugdaýyň däne ululygy 724 mkm-dan 319 mk-a çenli azalanda, gutarýan doňuzlaryň G: F hem köpeldi. Şeýle-de bolsa, 639 μm ýa-da 444 mkm soýa nahary bilen iýmitlenýän doňuzlaryň ösüş görkezijisi, soýa naharynyň az goşulmagy sebäpli bolup biläýjek 965 mkm ýa-da 1226 mkm soýa naharyna meňzeýärdi. Şonuň üçin iýmit bölejikleriniň göwrüminiň azalmagy bilen getirilen peýdalar diňe iýmit iýmitde köp mukdarda goşulanda görkeziler.
Mekgejöweniň däne ululygy 865 mkm-dan 339 mkm-a ýa-da 1000 μm-dan 400 mk-a çenli azalanda we mekgejöweniň däne ululygy 724 μm-den 319 mk-a çenli azalanda, semiz doňuzlaryň karkas öldürmek derejesi gowulaşyp bilerdi. Derňewiň sebäbi, däne ululygynyň peselmegi bolup, içegäniň agramynyň peselmegine sebäp bolup biler. Şeýle-de bolsa, käbir gözlegler bugdaýyň däne ululygy 1300 mkm-dan 600 mk-a çenli azalanda, semiz doňuzlaryň soýulmagyna täsir etmejekdigini ýüze çykardy. Dürli däneleriň bölejikleriň ululygynyň azalmagyna dürli täsir edýändigini görmek bolýar we has köp gözleg gerek.
Iýmit bölejikleriniň ululygynyň bedeniň agramyna we doňuz ösümligine edýän täsiri barada az gözlegler bar. Mekgejöwen dänesiniň ululygyny 1200 μm-dan 400 μm-a çenli peseltmek, bedeniň agramyna we laktasiýa ekişleriniň arka ýitgisine täsir etmeýär, ýöne laktasiýa wagtynda ekişleriň iýmit mukdaryny azaldýar wetheemdirýän doňuz etleriniň agramy.
